هفت
چند وقت پیش به این فکر کردم چه خوبه سری به تاریخ این عدد و دلیل محبوبیتش بزنم.
از میان اعداد، عدد هفت از دیرباز مورد توجه اقوام مختلف جهان بودهاست. وجود برخی عوامل طبیعی مانند تعداد سیارههای مکشوف جهان باستان و همچنین رنگهای اصلی امثال آن مؤید رجحان و جنبه مابعد طبیعی آن گردید.
بسیاری از فرهنگها و تمدنهای قدیم و جدید، برای عدد هفت احترامی بیش از سایر اعداد قائلند. ایام هفتگانه هفته در نظر بنی اسرائیل، طبقات آسمان و زمین در نظر مردم قدیم بابل، هفت بار زنده شدن انسان در مذهب برهما، هفت قدم همراهی عروس و داماد در هند، هفت فرشته مقرب مقرب زردشتیان، هفت نر و ماده در تورات، هفت روح پلید و هفت گناه کبیره مسیحیتت، طبقات هفتگانه آسمان در اسلام، هفت گاو لاغر و هفت گاو فربه در روایت حضرت یوسف در قرآن، قرا سبع (هفتگانه)، قرارگرفتن هفت قسم بدن در سجده نماز مسلمانان بر زمین، هفت وادی سلوک در تصوف، هفت انسان نقش شده در بالای درب آرامگاه داریوش هخامنشی، هفت خوان رستم در شاهنامه، پلههای هفتگانه آرامگاه کورش کبیر در پاسارگاد همگی از همین نمونهاند.
در ادبیات فارسی نیز عدد هفت نقش مهمی دارد. هفت پیکر نظامی وهفت اورنگ جامی از کتب معتبر شعر فارسی هستند. در فرهنگ امروزه نیز عدد هفت نشانگر زیادی و بیشی است: هفت قلم آرایش ، مجلس هفتمین روز درگذشت، هفت پشت دورتر نیز مثالهایی از این دستند.
رقم اسرارآمیز و مقدسگونه هفت، از ترکیب دو عدد سه و چهار ایجاد شدهاست که بنابر حکمت فیثاغورثی و زمانی بسیار دورتر از آن، اعدادی خوشیمن شناخته میشدند. به عقیده بابلیان، مصریان و تمدنهای باستانی دیگر، به وجود هفت سیاره مقدس اعتقاد داشتند. در زبان عبری واژه قسمخوردن، به طور تحتاللفظی به معنای قرارگرفتن تحت نیروی هفت چیز است که برگرفته از هفت میشی است که در پیمان میان ابراهیم نبی و ابی ملک در بیرشیبا بدان اشاره شدهاست.
هرودوت نیز به یک قسم عربی اشاره کرده که در آن هفت سنگ به خون آغشته میشوند. آفرینش جهان در هفت روز انجام شد، هفت بار چرخیدن به دور کعبه برای طواف کعبه، هفته هفت روز دارد، هفت حسن خداداد، هفت گناه کبیره در مسیحیت، هفت مرحله در زندگی انسان، هفت طبقه بهشت و جهنم و مثالهای بیشمار دیگری در میان ادیان، ملل و اعصار مختلف از جمله مصادیق حضور جادویی عدد هفت در زندگی و مرگ انسانها هستند.
طبقهبندی آزاد موضوعاتی که از قرن پنجم میلادی به بعد، دربرگیرنده برنامه آموزشی غرب در قرون وسطا بود. به نظر میرسد که نام “علوم انسانی” برگرفته از رساله “سیاست” ارسطو باشد که در آن از “شاخههایی از دانش که شایسته انسان آزاد است”، یعنی دانش اولیهای که برای یک شهروند با تحصیلات مناسب لازم است، سخن گفتهاست. این علوم عبارتند از علوم سه گانه: دستور زبان (ادبیات)، علم بیان و دیالکتیک (مباحثه و مکالمه) و علوم چهارگانه که پیشرفته تر بوده و از این قرارند: حساب، هندسه، موسیقی و نجوم.
بر اساس تعلیمات باستانی، روح انسان یا “بدن مقدس درون” او مرکب از هفت خاصیت است که هر یک تحت تاثیر یکی از سیارات هفتگانهاند. آتش موجب زندگی، خاک به وجود آورنده توانایی احساس کردن، آب موجب قدرت بیان، هوا حس چشایی، مه موجد حس بینایی، گلها به وجود آورنده حس شنوایی و باد جنوب به وجود آورنده حس بویایی هستند.
هفت مرد فرزانه:نامی که در سنت یونانی به هفت تن از سیاستمداران، قانونگذاران و فیلسوفان قرن ۷ و ۶ قبل از میلاد داده شد. این فرزانگان عبارتند از:سولون قانون گذار یونانی، تالس فیلسوف اهل میلتوس، پیتاکوس فرمانده نظامی اهل میتیلن، کلئوبولوس فیلسوف اهل رودس، شیلون اسپارتی از ناظران شاه، بیاس فرزانهترین هفت فرزانه، اهل پری ین و پریاندر حاکم مستبد کورنتی.
هفت دریا:شامل دریاهای قطب شمال و قطب جنوب، اقیانوس آرام شمالی و جنوبی، اقیانوس اطلس شمالی و جنوبی و اقیانوس هند.
هفت جادوییترین اعداد است و در معرفت قومی، هفتمین فرزند پسر از هفتمین پسر یک خانواده با نیروهای قدرتمند جادویی و شفادهندگی متولد میشود. او پیشگو است و میتواند طلسمهای قدرتمندی را اجرا کند و میتواند با نهادن دست خود بر بدن افراد رنجور، آنان را شفا دهد.
هفت طبقه آسمان به اعتقاد بابلیان، هفت فلک، هفت گنبد خضرا، هفت گردون، هفت افلاک، هفت آسیا
طعام نازل شده از آسمان به جهت عیسی شامل: ۱-نان۲- نمک ۳- ماهی ۴- سرکه ۵- عسل ۶-روغن ۷- تره، کنایه از طعامهای مختلف
هفت تن از نیکان که در هر عصر و زمان در بخشی از گیتی به عنوان مظهر صفات و کمال الهی جلوه می کنند. از آن جمله اصحاب کهف: پناهبرندگان به غار در عهد دقیانوس که ۷ تن از معتقدان به خدای واحد بودند؛ به نامهای ۱- یملیخا ۲- مکسلمینا ۳- کشفوطط ۴- تبینوس ۵- کشافطیوس ۶- ازرفطیونس ۷- یوانس بوس؛ به همراه سگی به نام قطمیر.
سفره هفت سین شامل سیب، سبزه ،سماق ،سنجد ،سکه، سمنو ،سیر
اقالیم هفتگانه یا اقالیم سبعه (در زبان پارسی میانه هفت اقلیم را هفت کشور مینامیدند.)
این مطلب برگرفته از مقاله هفت ویکی پدیا است